Na straganie w dzień targowy

Takie słyszy się rozmowy:
"Może pan się o mnie oprze,
Pan tak więdnie, panie koprze."
"Cóż się dziwić, mój szczypiorku,
Leżę tutaj już od wtorku!" 

Rzecze na to kalarepka:
"Spójrz na rzepę - ta jest krzepka!"

Groch po brzuszku rzepę klepie:
"Jak tam, rzepo? Coraz lepiej?"

"Dzięki, dzięki, panie grochu,
Jakoś żyje się po trochu.

 

Lecz pietruszka - z tą jest gorzej:
Blada, chuda, spać nie może."
"A to feler" -
Westchnął seler. 

Burak stroni od cebuli,
A cebula doń się czuli:
"Mój Buraku, mój czerwony,
Czybyś nie chciał takiej żony?"
Burak tylko nos zatyka:
"Niech no pani prędzej zmyka,
Ja chcę żonę mieć buraczą,
Bo przy pani wszyscy płaczą."

"A to feler" -
Westchnął seler. 

Naraz słychać głos fasoli:
"Gdzie się pani tu gramoli?!" 

"Nie bądź dla mnie taka wielka" -
Odpowiada jej brukselka.

"Widzieliście, jaka krewka!" -
Zaperzyła się marchewka. 

"Niech rozsądzi nas kapusta!"
"Co, kapusta?! Głowa pusta?!" 

A kapusta rzecze smutnie:
"Moi drodzy, po co kłótnie, 

Po co wasze swary głupie,
Wnet i tak zginiemy w zupie!" 

"A to feler" -
Westchnął seler.*

 

W warzywach, oprócz wartościowych składników – witamin, minerałów, błonnika, niestety możemy spotkać też substancje szkodliwe dla zdrowia. Są to: azotany, metale ciężkie (ołów), benzopiren (produkt spalania paliw), mykotoksyny (potulina), pozostałości pestycydów.

Nadmiar szkodliwych azotanów bierze się z przenawożenia (zbyt duża ilość nawozu w celu osiągnięcia lepszych zbiorów) a objawia się bardzo ciemną (nienaturalnie ciemną) barwą warzywa. Jest to tzw. sinica. Nieufnym należy też być w stosunku do nazbyt wyrośniętych egzemplarzy.

Najbardziej azotanochłonne są buraki, kalarepa, sałata, szpinak, brokuły, kapusta pekińska.

W brokułach, na przykład, najwięcej substancji szkodliwych lokuje się w części pędowej .

Najbardziej bezpieczne w tym względzie są: cebula, fasola, por, papryka, pomidor, ziemniak.

Co, oprócz nawożenia, wpływa na poziom azotanów w warzywach?

Ogólnie rzecz ujmując: gleba, klimat i roślina.  W czasie suszy poziom substancji szkodliwych w warzywach wzrasta.

 Ulubiony przez nas szpinak jest najbardziej chłonny jeśli chodzi o metale ciężkie.

  A to feler -
Westchnął seler... 

* Jan Brzechwa. Na straganie.