Ziołowe przedszkole (3)

Jak suszyć i przechowywać zioła?
 Najlepsze są, i najlepiej smakują, zioła świeżo zerwane.  Mają komplet składników mineralnych  i substancji czynnych, pachną, zdobią potrawy soczystą zielenią liści i barwą kwiatów. Aby zapewnić sobie ziołową przyjemność nie tylko latem, musimy zioła utrwalić, poprzez suszenie i  przechować we właściwych  warunkach. Odpowiedni zbiór i przechowywanie ziół ma ogromne znaczenie, bo zachowuje cenne składniki i zapobiega zniszczeniu.
Zioła zbieramy do wiklinowych koszyków, lub płóciennych toreb. Nigdy do plastikowych, w których parują  a potem szybko gniją, pleśnieją.

Sortowanie zebranych roślin
Zebrane, w słoneczny, suchy dzień, zioła należy posortować, czyli: odrzucić uszkodzone, chore, zanieczyszczone, zbrunatniałe, uschnięte okazy, pozostawiając tylko zdrowe, suche, czyste rośliny.

Korzenie i kłącza otrząsa się z ziemi i piasku, myje w bieżącej wodzie i osusza w przewiewie, odrzuca niepotrzebne części, jak resztki łodyg. Korzenie grube tnie się na mniejsze części i niezwłocznie suszy. Suszenie może być w świetle słonecznym. Nie szkodzi to korzeniom i kłączom, korze.

Tymianek, macierzanka, melisa

 Suszenie
Części nadziemne ziół: liście, kwiaty, ziele, suszy się w warunkach naturalnych, w miejscach zacienionych, przewiewnych. Rozkłada się zioła cienką warstwą na półkach  (duże ilości) lub na papierze.
Unika się bezpośredniego światła słonecznego, które niszczy barwniki i związki czynne ziół.
Niektóre kwiaty, na przykład chabru, trudno wysychają w warunkach naturalnych i wymagają suszenia w suszarni  (w warunkach domowych w piekarniku).
Dłuższe rośliny: zioła wraz z łodygą i kwiatami, wysokie, wiążemy w pęczki  i wieszamy czubkami do dołu.
Krótkie pędy, liście i kwiaty rozkładamy na papierze. 

Melisa

Owoce soczyste: borówki czernicy, bzu czarnego,  maliny, wymagają suszarni ogrzewanej,  podobnie jak korzenie i kłącza zbierane jesienią i zimą, czyli w okresie wilgotnym.
Temperatura stosowana w suszarniach powinna wynosić 30 - 60stopni C. Przy ziołach zawierających olejki eteryczne nie należy przekraczać 35stopni C. Dla przyspieszenia suszenia niezbędny jest przewiew powietrza.

Rośliny powinny schnąć od 4 do 8 dni, w zależności od wilgotności powietrza i temperatury.
To, czy zioła są wystarczająco suche, rozpoznamy po tym, że łatwo, i z szelestem, się kruszą.
Trzeba pamiętać, że nie wszystkie części ziół wysychają równomiernie. Długo pozostają wilgotne ogonki, łodygi.  Niedosuszone części łatwo pleśnieją.
 

Przechowywanie
Właściwie wysuszone zioła należy przechowywać w szczelnie zamkniętych naczyniach, najlepiej szklanych zakręcanych słojach. Robimy to po to, żeby nie naciągły wilgocią w czasie deszczowych  dni i nie uległy zepsuciu. Słoje zaś przechowujemy w szafkach lub ciemnych pokojach, by nie wystawiać ziół na działanie światła, ponieważ stracą one w ten sposób cenne substancje czynne. Można tez przechowywać zioła w szczelnie zamkniętych papierowych torbach lub płóciennych workach.
Bardzo ważne jest oklejenie słoików etykietkami. Na etykietce podajemy nazwę zioła, datę zbioru (rok). Ziół, które stosujemy do spożycia (herbatki, przyprawy) nie przechowujemy dłużej niż rok. Po tym terminie substancje lecznicze i zapachowe tracą  znacznie na wartości.
Stare zioła możemy wykorzystać do kąpieli lub jako dodatek do gnojówki roślinnej, czyli roślinnego nawozu i środka ochrony roślin.
Wyjątkiem w rocznym przechowywaniu ziół jest kora kruszyny, która dopiero po rocznym okresie przechowywania nadaje się do do użytku,  w przeciwnym razie działa wymiotnie.

Innym sposobem przechowywania ziół i roślin leczniczych jest mrożenie. Jednak niewiele gatunków ziół do tego się nadaje, bo po rozmrożeniu mają one nijaki smak i jest wątpliwe ich działanie lecznicze w takiej postaci.
Do mrożenia nadają się: cząber, koper, pietruszka, seler naciowy, szczypior.

.