Ziołowe przedszkole (5)

Ocet jarzębinowy

Preparaty ziołowe
Z surowców zielarskich: liści, ziela, liści, kwiatów, korzeni, bulw, soków, olejków, tłuszczów i innych,  możemy, w warunkach domowych, przygotować liczne preparaty ziołowe.

Napar (Infusum)
Zioła zalewamy wrząca wodą i ogrzewamy pod przykryciem 15 minut. Po tym czasie zioła jeszcze przez 30 minut  pozostawiamy do naciągnięcia, czyli przejścia substancji czynnych do naparu.
Odcedzamy, pijemy bezpośrednio po przyrządzeniu.
Inna szkoła przyrządzania naparów dopuszcza wykonanie go w uproszczony sposób, czyli zalanie ziół, (1 - 2 łyżek) szklanką  (200-250 ml) wrzącej wody i pozostawienie do naciągnięcia na 30 minut.
Napary należy robić codziennie świeże, gdyż są one nietrwałe (mętnieją , tracą smak i wartości lecznicze, kisną). Przechowywane w lodówce mogą tam przebywać 3 dni, ale jest to naprawdę ostateczność.


Odwar (Decoctum)
Surowce roślinne o twardszej konsystencji jak korzenie, kora, grube nasiona, cebule, bulwy, zioła krzemionkowe,  zalewamy zimną woda i ogrzewamy pod przykryciem do wrzenia. Gotujemy do 30 minut  (różnie w zależności od surowca) odcedzamy. Odwar jest gotowy do spożycia zaraz po przyrządzeniu. Podobnie jak napar nalezy go wypić w przeciągu  doby. W lodówce może leżeć do 3 dni.

Macerat (Maceratio)
Sporządzamy z ziół których składniki czynne śa wrażliwe na wysoka temperaturę.
Rozdrobnione zioła zalewamy woda o temperaturze pokojowej i pozostawiamy pod przykryciem na 12 godzin, przecedzamy. Można przechowywać w lodówce do 3 dni.

Napar z kwiatów lipy

Napar odwar i macerat, czyli wyciągi wodne sporządzamy w naczyniach emaliowanych, szklanych lub porcelanowych. Zawsze pod przykryciem, by zatrzymać w preparacie substancje lotne ziół.
Nie sporządzamy wyciągów wodnych ziół w naczyniach aluminiowych, miedziowych, niklowanych, oraz takich, które maja uszkodzona emalię.
Napar, odwar i macerat przyrządzamy zarówno z suszonych jak i świeżych ziół. Aby zwiększyć stopień ekstrakcji składników czynnych z ziół można skropić, przed wykonaniem preparatu, zioła alkoholem.

Sok  (Succus)
Wyciskając świeże zioła w sokowirówce otrzymujemy sok ziołowy. Najczęściej pozyskujemy sok z owoców roslin leczniczych i miękkich roślin.
Dla przedłużenia trwałości powinniśmy ustablizowac preparat dodając  alkohol (wódkę lub spirytus) , w stosunku 1:1. Innym sposobem konserwacji jest dodanie cukru i pasteryzowanie soku. Soki z owoców i ziół maja dużą wartość odżywczą i leczniczą.

Syrop (Sirup)
Wodny wyciąg z ziół, lub sok owocowy w połączeniu z taka sama ilością cukru (1:1) daje syrop ziołowy, owocowy. Cukier jest tutaj konserwantem Można zwiększyć trwałość syropu dodają do niego  glicerynę lub wódkę (40%). Na kazde 100 ml syropu należy dodać 30 ml gliceryny lub
30-50 ml wódki.

Nalewka (Tinctura)
Suche, rozdrobnione zioła zalewamy alkoholem i macerujemy przez 14- 21 dni. Na jedną część surowca potrzebujemy 5 części alkoholu . PO okresie maceracji, filtrujemy przez papierowy filtr, zlewamy do szklanych butelek z ciemnego szkła, szczelnie zamykamy. Etykietujemy, podajac nazwe nalewki, date wytworzenia i ewentualne wskazania i dawkowanie.
Używając nalewki, rozcieńczamy ja wodą, mlekiem lub przyjmujemy z  miodem.
Można nalewki stosować zewnętrznie do nacierań.

Intrakt (Intractum)
Świeże, rozdrobnione zioła (zmielone) zalewamy alkoholem podgrzanym do temperatury 80 stopni  C. (pod przykryciem i zachowując ostrożność, żeby nie trzeba było wzywać strażaków ;) - najlepiej w kąpieli wodnej). Macerujemy 14 dni, filtrujemy, zlewamy do szklanych butelek. 
Intrakt można wykonać metoda na zimno, czyli zalewając świeże, zmielone zioła alkoholem (zawsze proporcja 1:5) i macerując przez 14 dni.

Nalewki i intrakty ziołowe są bardzo  skutecznymi i wygodnymi w użyciu lekami ziołowymi.

Intrakt lawendowy

Ekstrakt (Extractum)
Mocno rozdrobnione części roślin zalewamy  niewielka ilością rozpuszczalnika, czyli wodą, gliceryną, octem. alkoholem , winem, olejem,  w proporcji 1:1. Używamy rozcieńczając je wodą.
Ekstrakty wodne można utrwalić alkoholem (1:1).

Ocet (Aceto)
Zalewając suche lub świeże zioła octem spożywczym  (najlepiej jabłkowym lub winnym)i macerując je przez 14-21 dni w ciepłym i ciemnym miejscu, otrzymujemy leczniczy i kosmetyczny ocet. Stosunek ziół do octu wynosi 1:1.

Ocet z żółtlicy

Miód (Mellitum) i alkoholomiód (Alokholmel)
Sproszkowane zioła mieszamy z miodem w proporcji 1:1, dodajemy nieco gliceryny, ekstraktu ziołowego, lub alkoholu (dla lepszego połączenia składników) i w ten prosty sposób otrzymujemy wzmacniający, regenerujący, odtruwający, antyseptyczny, leczniczy środek będący połączeniem miodu i substancji czynnych z ziół.
Alkoholomiody uzyskujemy łącząc miód z nalewką, intraktem ziołowym, ekstraktem, w proporcji 1:1. Stosujemy w herbacie, mleku.

Nalewka glistnikowa na białym winie

Proszek i zasypka (Pulver et Cultipulver)
Silne rozdrobnienie suchych ziół, na przykład w młynku do kawy, daje proszek ziołowy. Zażywając go doustnie, możemy używać go w formie proszki oraz w połączeniu z miodem. Używamy tez do past, zawiesin i galaretek ziołowych.
Do użytku zewnętrznego stosujemy zasypki ziołowe. Proszek ziołowy mieszamy z podłożem: talkiem, skrobią ziemniaczaną, kukurydzianą, glinką. Pozwala to na uzyskanie lepszej konsystencji zasypki i jej większą przyczepność do skóry.

Galaretka  (Gelata)
Sporządzając płyn żelatynowy z żelatyny i wrzącej wody, podgrzewając i dodając doń cukier, sproszkowane zioła, ekstrakt ziołowy (ewentualnie dla poprawy smaku i zapachu olejki eteryczne)
mieszając wszystko razem, otrzymujemy galaretkę ziołową. Trzymamy w szczelnie zamkniętych pojemnikach, w chłodzie, by stężało. Rozróżnia się galaretki do użytku wewnętrznego i zewnętrznego.

Olej  (Oleum)
Uzyskujemy je przez zalanie rozdrobnionych, pogniecionych świeżych ziół, bogatych w olejki eteryczne (pachnących) olejem słonecznikowym, winogronowym, sojowym, makowym, oliwą. Zawsze w stosunku 1:1. Używamy ich do celów kosmetycznych, leczniczych (nacierań , doustnie)
kulinarnych.
Oleje ziołowe maja liczne pozytywne dla zdrowia właściwości. Zawierają olejki eteryczne i rozpuszczone w tłuszczu składniki ziół jak: chlorofil,karoteny, ksantofile,enzymy, witaminy (A,D,E,K,F) żywice, woski kwasy tłuszczowe, alkaloidy. Taki olej ziołowy zastosowany doustnie wywiera większy wpływ na  organizm niz czysty olejek eteryczny.

Olej rozmarynowy

Maść (Unguentum)
Tłuszcz: lanolina, wazelina, smalec, parafina, olbrot, euceryna i zmieszane z nimi sproszkowane zioła lub płynne wyciągi ziół to maści ziołowe.  W maści proszek ziołowy powinien stanowić 20% produktu a wyciągi płynne 10%. Zawsze przechowujemy w lodówce.

Suszony kwiat lipy

Uff... Jest co robić i ... konsumować... nawet bez chorowania. Nieprawdaż? :D